Lợi nhuận của Hoa Sen sau thuế ghi nhận 82,85 tỷ đồng nhưng công ty phải trả tới 190 tỷ đồng lãi vay trong quý vừa qua, tăng 40% so với cùng kỳ năm trước. Vậy ‘cửa’ hồi phục nào cho Hoa Sen khi vay nợ nhiều, lại bị cạnh tranh gay gắt?
Xem thêm Chiến lược marketing đại tài của Heinz, Úp ngược chai tương cà
Theo tính toán, trong 3 quý đầu năm 2016, biên lợi nhuận gộp của Hoa Sen ở mức 24-26%. Trong 5 quý tiếp theo, con số này giảm mạnh xuống còn 15-18%. Đến quý gần nhất, biên lợi nhuận gộp Hoa Sen chỉ còn 10%, lợi nhuận xuống thấp nhất 4 năm qua.
Những yếu tố cơ cấu quyết định cường độ cạnh tranh
Hoa Sen gặp cạnh tranh từ nhiều yếu tố, có nguy cơ từ doanh nghiệp mới ra nhập ngành, sự đe dọa của sản phẩm thay thế, từ nhà cung cấp, giá cả từ phía khách hàng và sự cạnh tranh của các đối thủ hiện có.
Với sự gia nhập mới của nhiều doanh nghiệp mới như Hòa Phát và Thép Pomina, riêng Hòa Phát với sản lượng 400 nghìn tấn vào đầu năm 2018. Cùng với đó là các nhà sản xuất hiện tại trong ngành như Thép Nam Kim và Đông Á cũng ồ ạt tăng mạnh công suất.
Trong giai đoạn 2016-2018, công suất của các công ty hàng đầu như Hoa Sen hay Nam Kim đều tăng vọt, chẳng hạn như Hoa Sen tăng 1,5 triệu tấn trong năm 2016 tương đương mức tăng 121% so với cuối năm 2015, còn phía Nam Kim là tăng 800 nghìn tấn, tương đương tăng khoảng 190%.
Bên cạnh đó, chi phí đầu vào và chi phí khấu hao tăng cũng là nguyên nhân khiến lợi nhuận Hoa Sen giảm sâu.
Những khó khăn và chiến thuật của Hoa Sen
Trong việc kinh doanh xuất khẩu hiện nay, với tình hình kinh tế gay gắt giữa Mỹ và Trung cũng ảnh hưởng tới nền kinh tế toàn cầu. Hoa Sen không ngoại lệ, cũng gặp khó khăn. Thị trường tôn trở nên khó khăn do ảnh hưởng từ áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm thép của Việt Nam ở các thị trường xuất khẩu.
Ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch Tập đoàn Hoa Sen đưa ra 4 mảnh ghép chiến lược trọng yếu của mình
– Phát triển hệ thống bán lẻ
– Xây dựng thương hiệu mạnh
– Mở rộng đầu tư nhanh với công nghệ tốt, chi phí thấp
– Tạo đội ngũ cộng sự chuyên nghiệp cho doanh nghiệp”.
Hoa Sen chuyển hướng kinh doanh nhưng chưa thực sự chưa có chiến thuật kinh doanh tốt. Về nhìn bề ngoài với chiến thuật của ông Vũ đưa ra chỉ có tấn công không có phòng thủ. Thực tế ra, số tiền mỗi công ty đưa ra để phòng thủ là rất lớn nhưng doanh nghiệp Việt chủ quan ở mảng phòng thủ và lỏng ở mảng quản trị con người.
Hoa Sen có thể áp dụng Chiến thuật phòng thủ của Reddi-wip, đánh bại sản phẩm mới ra của đối thủ, tăng thị phần cho chính mình.
Trong gia đoạn kinh tế hiện nay, Hoa Sen muốn chuyển từ định hướng xuất khẩu sang thị trường nội địa bằng việc tăng cường mở rộng mạng lưới chi nhánh bán hàng nội địa và sử dụng chiến lược giá thấp để giành thị phần trên thị trường.
Doanh thu 9 tháng (niên độ 1/10/2017- 30/9/2018) tăng mạnh nhưng chính chiến lược này khiến tỷ suất lợi nhuận gộp giảm mạnh trong bối cảnh chi phí đầu vào và chi phí khấu hao tăng. Cộng với thị trường tôn mạ bị thừa cung với mức độ cạnh tranh cao. Các khoản phải thu tăng gấp đôi trong khi tỷ lệ nợ cao.
Ngoài ra, quản trị doanh nghiệp của Hoa Sen cũng có vấn đề. Lợi nhuận giảm mạnh trong giai đoạn này do ảnh hưởng từ chính sách quản lý tồn kho, giao dịch với các công ty liên quan,.. Những vấn đề này khiến nhà đầu tư mất dần sự tin tưởng đối với đội ngũ lãnh đạo.
Hoa Sen đang gặp nhiều thách thức để cải thiện khả năng sinh lời do áp lực vốn lưu động, dòng tiền hoạt động âm và tỷ lệ đòn bẩy cao đến từ tăng trưởng công suất lớn của Hoa Sen. Điểm sáng duy nhất là việc Hoa Sen đã hoàn thành chu kỳ vốn xây dựng cơ bản và đang chủ động tích cực cắt giảm chi phí nhằm hạn chế đà giảm lợi nhuận.
Sau khi trừ đi các chi phí phát sinh trong kỳ, Hoa Sen ghi nhận 82,85 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế trong quý 3/2018, giảm 69% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là con số lợi nhuận thấp nhất của doanh nghiệp kể từ quý 3/2014 tới nay.
Tính đến cuối tháng 6/2018, Hoa Sen vay nợ ngắn hạn 12.420 tỷ đồng, tăng hơn 3.400 tỷ đồng so với hồi đầu năm (tăng 38%). Nợ dài hạn cũng tăng 22% lên 3.460 tỷ đồng.
Tổng cộng, Hoa Sen hiện đang vay nợ gần 16.000 tỷ đồng. Điều này khiến công ty phải trả tới 190 tỷ đồng lãi vay trong quý vừa qua, tăng 40% so với cùng kỳ năm trước.
Dấu hiệu lao dốc về lợi nhuận của Hoa Sen vì gia tăng nợ vay để củng cố thị phần, khiến cho tỷ suất của Hoa Sen không thể duy trì như trước. Cùng với đó, giá cổ phiếu của doanh nghiệp cũng ngày một sụt giảm, nhà đầu tư liên tiếp thoái vốn.
Chiến thuật cắt giảm chi phí của Nike cực kỳ hữu hiệu trong kinh doanh, quý bạn đọc có thể xem tại Học Nike: cắt giảm chi phí vẫn giữ vững chất lượng nhưng tỷ lệ lợi nhuận vượt trội
Giá cổ phiếu Hoa Sen rơi tự do
Các chỉ số tài chính ngày một xấu đi đã tác động tiêu cực lên giá cổ phiếu. Cổ phiếu HSG của Tập đoàn Hoa Sen bất ngờ giảm mạnh trong năm 2017, và càng tệ hại hơn từ đầu năm 2018. Đóng cửa phiên giao dịch cuối cùng của năm 2017, HSG dừng ở mức 23.970 đồng/cổ phiếu, giảm 3.890 đồng/cổ phiếu, tương đương 14% so với cuối năm 2016.
Qua 5 tháng đầu năm 2018, cổ phiếu HSG giảm 12.420 đồng/cổ phiếu, tương đương 51,8%, chỉ còn 11.550 đồng/cổ phiếu, gây áp lực rất lớn cho cổ đông.
Cũng trong 5 tháng này, vốn hóa thị trường Hoa Sen đã bốc hơi 4.347 tỷ đồng.
Cổ đông tháo chạy
Giá cổ phiếu lao dốc với biên độ rộng trong một thời gian ngắn khiến niềm tin cổ đông cũng dường như lung lay, và không ít trong số đó đang lên kế hoạch tháo chạy.
Công ty TNHH MTV Tâm Thiện Tâm, nơi bà Hoàng Thị Hương Xuân (vợ ông Lê Phước Vũ) làm Chủ tịch, đã đăng ký bán toàn bộ 5,49% vốn sở hữu ở Hoa Sen vào lúc giá cổ phiếu HSG đang ở mức thấp nhất trong lịch sử doanh nghiệp.
Bất ngờ hơn là trước đó chỉ thời gian ngắn, Công ty Tâm Thiện Tâm đã hoàn tất bán 5 triệu cổ phiếu HSG, giảm lượng sở hữu sau giao dịch tại doanh nghiệp này xuống còn hơn 19,21 triệu đơn vị, tương ứng tỷ lệ 5,49%. Chưa dừng lại, công ty này tiếp tục đăng ký bán hơn 19,21 triệu cổ phiếu HSG còn lại theo phương thức thỏa thuận. Thời gian giao dịch dự kiến từ 23/5 đến 21/6.
Không chỉ công ty “người nhà” thoái vốn mà những kế hoạch rút khỏi Hoa Sen cũng đã diễn ra.
Cụ thể, từ 2014, Vietnam Enterprise Investments Limited, nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Hoa Sen, đã bán 300.000 cổ phiếu HSG. Sau giao dịch, với việc chỉ còn nắm giữ gần 7,9 triệu cổ phiếu HSG, tương đương 2,25% vốn công ty, quỹ này không còn là cổ đông lớn của Hoa Sen.
Tháng 2 năm nay, Amersham Industries Limited đã bán 600.000 cổ phiếu HSG. Amersham Industries Limited được cho là khá may mắn khi nhanh tay thoái vốn và thu về khoảng 14 tỷ đồng.
Tuy nhiên việc kinh doanh của Hoa Sen cũng dấy lên nhiều hoài nghi khi chính ông Vũ liên tục “lướt sóng” cổ phiếu của Hoa Sen, mua vào bán ra liên tục lãi 310 tỷ đồng. Vậy nên nhiều người đồn thổi Hoa Sen phá sản đều thực sự chưa có đủ căn cứ. Tuy nhiên những người đầu tư vào Hoa Sen đã rút khỏi đơn vị này.
Về kinh doanh, nên học hỏi Những bài học sâu sắc về làm giàu, làm người của tỷ phú Lý Gia Thành
Lợi nhuận tiềm năng đến từ chuyển nhượng dự án bất động sản khoảng 70-120 tỷ đồng
Nếu như thành công, Hoa Sen sẽ có nguồn thu từ bất động sản của mình. Tuy nhiên khả quan để vực dậy tình hình kinh doanh không cao nếu như công ty này không có chiến thuật mới cùng sự cắt giảm chi phí tối đa có thể, cộng thêm việc lựa chọn cho mình những tinh tướng giỏi.
Hoa Sen đang tìm kiếm người mua cho 3 dự án tại Quận 2 và Quận 9, TP HCM. Khu đất rộng 969 m2 tại đường Trần Não, quận 2 được định giá 180 tỷ đồng trong khi giá gốc chỉ là 70 tỷ đồng.
Công ty còn dự kiến bán 2 khu đất khác tại quận 9 trong năm nay đó là Phước Long B với diện tích 8.000 m2 và Hoa Sen Riverview với diện tích 15.000 m2. Hoa Sen đã đầu tư khoảng 45 tỷ đồng vào mỗi dự án.
Theo ước tính, lợi nhuận từ bán 3 dự án này của Hoa Sen được khoảng 70-120 tỷ đồng.
Xem thêm Go Việt bắt đầu khai chiến với Grab, cuộc chiến nghiêng về ai?